سایت وادقان

و بگو حق فرا رسید و باطل مضمحل و نابود شد و باطل نابود شدنى است. یکى از آرزوهاى دیرین بشر، برچیده شدن بساط ظلم و بیدادگرى ازجامعه‏وحکمفرمایى‏صلح‏و آرامش واجراى‏عدالت‏درسراسرجهان است. این اندیشه هماهنگ با سرشت انسان است. به همین جهت، هرگاه براى گروهى از ملتها زمینه قیام فراهم شده، به مبارزه با حکومت ظلم و جور پرداخته‏اند، و بسیارى از این مبارزه‏ها نتیجه‏اش پیروزى اهل حق بوده است. اما اولا این پیروزیها در گوشه‏اى از جهان اتفاق افتاده است نه در سراسر جهان; و ثانیا ممکن است همین گروه حاکم نیز بتدریج از اهداف خود دور شوند و دوباره طاغوتى دیگر بر مردم مسلط شود. مشاهده متن در ادامه مطلب..... «و قل جاءالحق و زهق‏الباطل ان‏الباطل کان زهوقا» (1) و بگو حق فرا رسید و باطل مضمحل و نابود شد و باطل نابود شدنى است. یکى از آرزوهاى دیرین بشر، برچیده شدن بساط ظلم و بیدادگرى ازجامعه‏وحکمفرمایى‏صلح‏و آرامش واجراى‏عدالت‏درسراسرجهان است. این اندیشه هماهنگ با سرشت انسان است. به همین جهت، هرگاه براى گروهى از ملتها زمینه قیام فراهم شده، به مبارزه با حکومت ظلم و جور پرداخته‏اند، و بسیارى از این مبارزه‏ها نتیجه‏اش پیروزى اهل حق بوده است. اما اولا این پیروزیها در گوشه‏اى از جهان اتفاق افتاده است نه در سراسر جهان; و ثانیا ممکن است همین گروه حاکم نیز بتدریج از اهداف خود دور شوند و دوباره طاغوتى دیگر بر مردم مسلط شود. بنابراین در طول تاریخ مردم در تحت‏سیطره زورمدارانى بوده‏اند که بناى حکومت آنها بر پایه ظلم و فساد و ناامنى پایه‏ریزى شده است; و به بیان قرآن از قول ملکه سبا: «ان‏الملوک اذا دخلوا قریة افسدوها و جعلوا اعزة اهلها اذلة و کذلک یفعلون‏» (2) پادشاهان هنگامى که وارد منطقه آبادى‏شوند،آن را به فساد مى‏کشند وعزیزان‏آن‏راذلیل مى‏کنند; کار آنها همیشه همین گونه است. در بسیارى از آیات، قرآن کریم با قاطعیت تمام نوید تحقق پیروزى نهایى و فرا رسیدن روزى را مى‏دهد که حق در سرتاسر جهان حکمفرما مى‏شود و بساط حکومت‏باطل برچیده مى‏شود و صالحان وارث زمین مى‏شوند. در روایات زیادى نیز که از فریقین نقل شده، این پیروزى نهایى مربوط به قیام مهدى، عجل‏الله تعالى فرجه‏الشریف، است. در بحث‏هاى گذشته بعضى از این آیات و روایات بررسى شد. اینک به بررسى آیه‏اى که در صدر کلام ذکر شد، مى‏پردازیم. این‏آیه شریفه نوید قطعى آمدن حق واضمحلال‏و هلاکت‏باطل‏رامى‏دهد. (3) خداوندبراى روشن کردن چگونگى تحقق این وعده، باطل را به کفهایى تشبیه مى‏کند که بر روى آب غوطه‏ورند و از بین مى‏روند و حق را به آبى تشبیه مى‏کند که سودمند است و در زمین باقى مى‏ماند و یا فلزاتى که به وسیله آتش ذوب مى‏شوند تا از آنها زینت آلات و یا وسایل زندگى بسازند; آنها نیز کفهایى همانند کفهاى آب‏دارند. (4) تشبیهى که خداوند ذکر کرده است، براى فهم اینکه چرا حق ماندنى و باطل از بین رفتنى است ما را کفایت مى‏کند. حق همچون آب و فلزاتى است که واقعیت دارد و باقى مى‏ماند و باطل همچون کفهاى روى آب است که محکوم به هلاکت است. حق همچون آب و فلزات است که مفید، سودمند و باثبات است و باطل همچون کفهایى است که گرچه پر سر و صداست اما توخالى، بى‏ریشه، بى‏فایده و بالاخره نابودشدنى است. چون حق ریشه‏دار و باطل بى‏ریشه است. همان‏طورى که آب و فلزات موجب نابودى کفها مى‏شوند، در جریان حق و باطل نیز حق است که به باطل چیره مى‏شود و باطل را از بین مى‏برد. همچنان‏که خداوند مى‏فرماید: «... بل نقذف بالحق على‏الباطل فیدمغه فاذا هو زاهق‏» (5) ... بلکه ما حق را بر سر باطل مى‏کوبیم تا آن را هلاک سازد; پس در این هنگام باطل نابود مى‏شود. در آیه مورد بحث نیز خداوند خبر از آمدن حق و نابودى باطل مى‏دهد، با توجه به مطالبى که بیان شد روشن مى‏شود که چون حق توام با واقعیت، صدق، درستى، داراى عمق و ریشه، هماهنگ با قوانین خلقت، باثبات، سودمند و از جانب خدا و تاییدات اوست، باقى مى‏ماند و چون باطل‏امرى‏موهوم،ساختگى،بى‏ریشه، میان‏تهى، بى‏فایده، ناهماهنگ با آفرینش، بى‏ثبات و از جانب شیطان است، از بین رفتنى است. نکته قابل توجه در این آیه و امثال آن این است که در اینجا سخن از سیطره حق بر باطل نیست; بلکه سخن از ظهور مطلق حق و نابودى کامل باطل است. باطل ممکن است مدت کوتاهى جلوه‏گرى کند، اما بالاخره عمر او کوتاه است و خاموش مى‏شود. حق همانند درخت ریشه‏دار و پربارى است که طوفانها و تندبادهاى سهمگین هم نمى‏تواند او را از جا برکند و باطل همانند درخت‏بى‏ریشه‏اى است که از زمین کنده شده و هیچ رشد و نمو و ثمره‏اى ندارد و از ثبات و قرار محروم است. عوامل حاکمیت اهل باطل تا به حال سخن از پیروزى حق بر باطل بود. اما در بعضى مواقع، درمقابله حق و باطل، اهل باطل هستند که پیروز مى‏شوند و حاکمیت را به دست مى‏گیرند. حتى گاهى مشاهده مى‏شود که جامعه نیز پذیراى همین گروه باطل است. سخن در این است که عامل این غلبه و عامل پذیرش جامعه چیست؟ عوامل زیادى ممکن است نقش داشته باشد، ما در اینجا به بررسى دو عامل مهم مى‏پردازیم. عامل‏اول: ظهورباطل در چهره حق. اگر اهل باطل چهره واقعى خود را بپوشانند و لباس حق را به تن خود کنند و با زبان اهل حق سخن بگویند و بعضى از اهل حق نیز با آنها معاشرت داشته باشند و رفتار و کردار ظاهرى خود را همانند رفتار و کردار اهل حق کنند، جامعه پذیراى آنها خواهد بود. اما اگر روزى مکر آنها آشکار شود و نقاب از چهره آنها برداشته شود، جایى براى آنها باقى نمى‏ماند. على، علیه‏السلام، در این باره مى‏فرماید: «فلو ان‏الباطل خلص من مزاج‏الحق لم یخف على‏المرتادین و لوان‏الحق خلص من لبس‏الباطل انقطعت‏عنه‏السن‏المعاندین.» (6) اگر باطل از آمیزش با حق خالص شود، بر حق‏جویان مخفى نخواهد ماند و اگر حق از آمیزش با باطل رهایى یابد، زبان دشمنان قطع مى‏شود. عامل دوم:وحدت‏وانسجام‏اهل‏باطل با مشاهده تاریخ مى‏توان پى‏برد که هرگاه اهل باطل در کار خود سعى و تلاش کنند و بین نیروهاى آنها وحدت و انسجام وجود داشته باشد و مطیع رهبر خود باشند، و بر عکس بر اهل حق، خمودى چیره‏شده باشد و در میان آنها تشتت آراء و ناهماهنگى وجود داشته باشد و از رهبر خود اطاعت نکنند; در این صورت پیروزى با اهل باطل است. على ،علیه‏السلام، درباره آینده مردم عراق خطاب به آنها مى‏فرماید: «اما والذى نفسى بیده لیظهرن هؤلاء القوم علیکم لیس لانهم اولى بالحق منکم و لکن لاسراعهم الى باطل صاحبهم و ابطائکم عن حقى.» (7) آگاه باشید، قسم به جان کسى که جان من در دست اوست، این گروه (اهل شام) بر شما پیروز مى‏شوند، امانه‏به‏این‏علت‏که‏آنهاازشما به حق سزاوارترند، بلکه از این جهت که اینهابراى‏به‏دست‏آوردن‏باطل رهبر و فرمانده خود، سرعت مى‏گیرند و شما نسبت‏به آنچه که حق من است‏به کندى حرکت مى‏کنید. بنابراین، عامل پیروزى را نباید تنها در اعتقاد به حق و نیت‏خیر دید، بلکه براى غلبه بر دشمن، اتحاد و هماهنگى و اطاعت از رهبر نیز لازم است‏وهرگروهى این صفت را بیشتر دارا باشند پیروزى با آنهاست. مصادیق این آیه تاکنون دانسته شد که پیام این آیه نوید پیروزى حق بر باطل و هلاکت و نابودى کامل باطل است. در این قسمت‏به ذکر مواردى مى‏پردازیم که مى‏تواند از مصادیق حق بر باطل باشد. 1. حق یعنى‏دین‏الهى‏وشریعت‏خاتم انبیاء محمد ،صلى‏الله‏علیه‏وآله، و باطل‏هردین‏ومسلکى‏است‏که‏ازمسیر خدا خارج شود. همچنان‏که در روایتى است از ابن‏مسعود که در سال فتح، پیامبر ،صلى‏الله علیه وآله، وارد مکه شد در حالى که در اطراف خانه خدا 360 بت وجود داشت و پیامبر با چوبى که در دستش بود به آن بتها مى‏زد و این آیه را تلاوت مى‏کرد و بتها را با صورت به زمین مى‏افکند. 2. حق توحید است و پرستش خدا و باطل شرک است و پرستش بتها. 3. حق قرآن است و باطل شیطان. 4. حق قسط و عدل است و باطل ظلم و ستم و کینه. 5. حق فضائل اخلاقى و کسب کمالات است، باطل رذایل اخلاقى و دورى از کمالات انسانى. ادعاى ما این است که این آیه معناى وسیعى دارد، به گونه‏اى که مى‏تواند همه این مصادیق را تحمل کند. بنابراین پیام این آیه این است که دین اسلام، پرستش خداوند یکتا، قرآن، عدالت و فضایل اخلاقى، بر کفر، پرستش خدایان دروغین، شیطان، ظلم و رذایل اخلاقى پیروز است، و سرانجام حاکمیت مطلق از آن حق است. یکى دیگر از مصادیق این آیه، ظهور حضرت مهدى ،علیه‏السلام، است. همچنان‏که روایت‏شده که وقتى حضرت قائم ، علیه‏السلام، تولد یافت، بر روى بازوى راست ایشان، این آیه نوشته شده بود. (8) در روایت دیگرى است از امام باقر ، علیه‏السلام، که درباره این آیه فرمودند: «اذا قام‏القائم ذهبت دولة‏الباطل‏» (9) وقتى قائم قیام کرد، حکومت‏باطل از بین مى‏رود. در این زمان قسط و عدل در سرتاسر جهان حاکم مى‏شود و جایى براى ظالمان باقى نمى‏ماند. این در حالى است که قبل از تحقق چنین روزى، ظلم و ستم سراسر دنیا را فراگرفته است. در روایتى از اهل سنت چنین آمده است: «لتملات‏الارض ظلما و عدوانا ثم لیخرجن رجل من اهل بیتى حتى یملاها قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و عدوانا» (10) زمین پر از ظلم و کینه مى‏شود، سپس‏مردى‏ازاهل‏بیت‏من‏قیام‏مى‏کند تا زمین را پر از قسط و عدل کند همان‏گونه که از ظلم و کینه پر شده بود. پرشدن زمین از قسط و عدل نشانه این است که هیچ جایى براى ظلم باقى نمى‏ماند. در روایتى دیگر در تاکید تحقق چنین روزى، از رسول خدا ،صلى‏الله علیه وآله، نقل شده است که مى‏فرماید: «لو لم یبق من‏الدنیا الا یوم لبعث‏الله عز و جل منا یملئوها عدلا کما ملئت جورا» (11) اگراز دنیا فقط یک روز باقى مانده باشد، خداى عزوجل مردى از ما را مبعوث مى‏کند که دنیا را از عدل پر مى‏کند همان‏گونه که از ظلم پر شده بود. چنین روزى دین الهى بر سایر ادیان غالب مى‏شود و هدف رسالت انبیاى الهى محقق مى‏شود; چرا که قرآن کریم در مقام هدف بعثت انبیاء مى‏فرماید: «هوالذى ارسل رسوله بالهدى و دین الحق لیظهره على‏الدین کله. و لو کره‏المشرکون‏» (12) او کسى است که رسول خود را همراه با هدایت و آیین حق فرستاده تا او را بر همه ادیان پیروز کند، هر چند که مشرکان کراهت داشته باشند.» استاد شهید، مرتضى مطهرى پیروزى نهایى اهل حق را چنین توصیف مى‏کند: «ظهور مهدى موعود حلقه‏اى است از حلقات مبارزه اهل حق و اهل باطل که به پیروزى نهایى اهل حق منتهى مى‏شود.» (13) بیان‏ایشان‏درقسمتى‏دیگرچنین‏است: «از مجموع آیات و روایات استنباط مى‏شود که قیام مهدى موعود، عجل‏الله تعالى فرجه‏الشریف، آخرین حلقه از مجموع حلقات مبارزات حق و باطل است که از آغاز جهان برپا بوده است. مهدى موعود تحقق‏بخش ایده‏آل همه انبیاء و اولیاء ومردان مبارزه راه حق است.» (14) براى رسیدن به این هدف، باید آمادگى لازم نیز در همه ما فراهم آید و این زمانى تحقق مى‏یابد که در همه شؤون زندگى، اعم از کارهاى فردى و اجتماعى، اعمال ما بر راستى و درستى استوار باشد; و شاید به همین جهت است که خداوند در همین آیه مورد بحث قبل از بشارت به آمدن حق و نابودى باطل، به ما اینگونه آموزش مى‏دهد که چنین دعا کنیم: «وقل رب ادخلنى مدخل صدق و اخرجنى مخرج صدق واجعل لى من لدنک سلطانا نصیرا» (15) و بگو پروردگارا! مرا(در هر کارى) صادقانه وارد کن و صادقانه خارج نما، و از سوى خود سلطان و یاورى براى من قرار ده.

این تلقى، برداشت قشرى مردم از مهدویت و قیام و انقلاب مهدى موعود است که صرفاً ماهیت انفجارى دارد. فقط و فقط از گسترش، اشاعه و رواج ظلم‏ها، تبعیض‏ها، اختناق‏ها، حق کشى‏ها و تباهى‏ها ناشى مى‏شود. در حقیقت، نوعى سامان یافتن است که معلول پریشان حالى است. مشاهده ادامه متن در ادامه مطلب... این تلقى، برداشت قشرى مردم از مهدویت و قیام و انقلاب مهدى موعود است که صرفاً ماهیت انفجارى دارد. فقط و فقط از گسترش، اشاعه و رواج ظلم‏ها، تبعیض‏ها، اختناق‏ها، حق کشى‏ها و تباهى‏ها ناشى مى‏شود. در حقیقت، نوعى سامان یافتن است که معلول پریشان حالى است.آن‏گاه که صلاح (خیر و نیکى) به نقطه صفر برسد، حق و حقیقت هیچ طرفدارى نداشته باشد، باطل یکّه تاز میدان شود، و جز نیروى باطل حکومت نکند و فرد صالحى در جهان یافت نشود، این انفجار رخ مى‏دهد و دست غیب براى نجات حقیقت - نه اهل حقیقت، زیرا حقیقت طرفدارى ندارد - از آستین بیرون مى‏آید.به این ترتیب، هر اصلاحى محکوم است، چرا که هر اصلاحى یک نقطه روشن است و تا در صحنه اجتماع نقطه روشنى هست دست غیب ظاهر نمى‏شود. برعکس، هر گناه، فساد، ظلم، تبعیض، حق ‏کشى و هر پلیدى به حکم این که مقدمه صلاح کلى است و انفجار را قریب الوقوع مى‏کند، رواست، زیرا الغایات تبرّر المبادی؛ یعنى هدف‏ها وسیله ‏هاى نامشروع را مشروع مى‏کنند. پس بهترین کمک به تسریع در ظهور و بهترین شکل انتظار، ترویج و اشاعه فساد است.این گروه طبعاً به مصلحان، مجاهدان، آمران بالمعروف و نهى‏کنندگان از منکر با بغض و عداوت مى‏نگرند، زیرا آنان را از تأخیراندازان ظهور و قیام مهدى موعود(عج) مى‏شمارند. بر عکس، اگر خود هم اهل گناه نباشند، در عمق ضمیر و اندیشه با نوعى رضایت به گناهکاران و عاملان فساد مى‏نگرند، زیرا اینان مقدمات ظهور را فراهم مى‏آورند.

ریشه این اندیشه در آیات قرآنى و روایات اسلامى نهفته شده و در جهت عکس نظریه انتظار مخرب است. از آیات قرآن استفاده مى‏شود که ظهور مهدى موعود حلقه ‏اى از حلقات مبارزه اهل حق و باطل است که به پیروزى نهایى اهل حق مى‏انجامد. سهیم بودن یک فرد در این سعادت موقوف به این است که آن فرد عملاً اهل حق باشد. مهدى موعود مظهر نویدى است که به اهل «ایمان و عمل صالح» داده شده است، او مظهر پیروزى نهایى اهل ایمان است. ظهور مهدى موعود منّتى است بر مستضعفان و خوار شمرده شدگان و وسیله‏اى است براى پیشوایى و مقتدایى آنان، مقدّمه‏ اى است براى وراثت خلیفة اللهى آنها بر روى زمین: (و نُرید أن نَمُنَّ عَلَى الَّذین استُضعِفوا فِى الأرض و نَجعلَهُم أئمّة و نَجعَلَهُمُ الوارِثین). انتظار سازنده ریشه این اندیشه در آیات قرآنى و روایات اسلامى نهفته شده و در جهت عکس نظریه انتظار مخرب است. از آیات قرآن استفاده مى‏شود که ظهور مهدى موعود حلقه ‏اى از حلقات مبارزه اهل حق و باطل است که به پیروزى نهایى اهل حق مى‏انجامد. سهیم بودن یک فرد در این سعادت موقوف به این است که آن فرد عملاً اهل حق باشد. مهدى موعود مظهر نویدى است که به اهل «ایمان و عمل صالح» داده شده است، او مظهر پیروزى نهایى اهل ایمان است. ظهور مهدى موعود منّتى است بر مستضعفان و خوار شمرده شدگان و وسیله‏اى است براى پیشوایى و مقتدایى آنان، مقدّمه‏ اى است براى وراثت خلیفة اللهى آنها بر روى زمین: (و نُرید أن نَمُنَّ عَلَى الَّذین استُضعِفوا فِى الأرض و نَجعلَهُم أئمّة و نَجعَلَهُمُ الوارِثین).ظهور مهدى موعود تحقق بخش وعده‏اى است که خداوند متعال از دیرزمان‏ها در کتب آسمانى به صالحان و متقیان داده است که زمین ازآن ِ‏آنان است: (وَ لَقَدْ کَتَبْنا فى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أنَّ الاَرضَ یَرِثُها عِبادِىَ‏الصّالحون).حدیث معروفِ: یَمْلَأُ اللّهُ بِهِ الْأرضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً بَعْدَ ما مُلِئَتْ ظُلْمَاً وَ جَورَاً نیز شاهد، تقویت کننده و مؤید نظریه انتظار سازنده است نه مؤید نظریه انتظار مخرب، زیرا در این حدیث نیز تکیه بر ظلم و سخن از گروه ظالمى است که مستلزم وجود گروه مظلوم است و مى‏رساند که قیام مهدى براى حمایت مظلومانى است که استحقاق حمایت دارند. بدیهى است که اگر گفته مى‏شد: یَمْلَأُ اللّهُ بِهِ الْأرضَ إیماناً وَ تَوحیداً وَ صَلاحاً بَعْدَ ما مُلِئَتْ کُفْراً وَ شِرْکاً وَ فساداً، مستلزم این نبود که لزوماً گروهى مستحق حمایت وجود داشته باشد، چرا که در آن صورت، استنباط مى‏شود که قیام مهدى موعود براى نجات حقِ از دست رفته و به صفر رسیده است نه براى گروه اهل حق ولو به صورت یک اقلیت. شیخ صدوق طبق روایتى از امام صادق(ع) مى‏گوید: «این امر تحقق نمى‏پذیرد، مگر این که هر یک از شقى و سعید به نهایت کار خود برسند». پس سخن در این نیست که سعیدى در کار نباشد و فقط اشقیا به منتها درجه شقاوت برسند.در روایات سخن از گروه زبده ‏اى است که به محض ظهور امام به آن حضرت ملحق مى‏شوند، بدیهى است که این گروه ابتدا به ساکن خلق نمى‏شوند، (بلکه قبلاً در میان جامعه اسلامى زیست کرده ‏اند).انتظار دعوت به نپذیرفتن باطل است، نپذیرفتن بردگى و ستم، انتظار درفش بنیادگر مقاومت در برابر هر ناحق و هر ستم و ستم گرى است. مجاهدت‏هاى خستگى‏ناپذیر شیعه در طول تاریخ گواه بر این است که در این مکتب سازش و سستى راه ندارد. به شیعه منتظر فرمان داده‏ اند که سلاح خود را همیشه آماده داشته باشد، باید هم‏چنین باشد، چرا که منتظرانِ برپایى عدالت باید خود به عدالت و داد تعهد داشته باشد. کجا انسان معتقد متعهد، در دوران عمر خویش ساکت مى‏نشیند و هر ظلم و ناحقى را تحمّل مى‏کند و آرمان اعتقادى و تعهدى خویش را به کنارى مى‏نهد تا پس از سال‏ها مصلح موعود بیاید و عقاید و تعهدات او را تحقق بخشد؟ سستى و سکوت پذیرفته نیست؛ چگونه کسانى به خود اجازه مى‏دهند که تعالیم والاى مکتب تشیع را نامتعهدانه تفسیر کنند. اگر خود اهل اقدام نیستند مردانه و صریح اذعان کنند نه این که با تفسیر غلط بگویند که «اینها تکلیف نیست». آیا تکلیف مسلمانان این است که بنشینند تا همه چیز بر باد رود، حتى دین و ناموسشان؟ آیا تکلیف مسلمانى این است که زیر سلطه کافران از خدا بى‏خبر بروند، در حالى که خداوند مى‏فرماید: (وَ لَنْ یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرینَ عَلَى المُؤمِنینَ سَبیلاً)؛ خداوند هرگز نخواسته که کافران بر مؤمنان سلطه یابند.شیعه منتظر، به انتظار قائم است، همو که با شنیدن نامش بر مى‏خیزد و آمادگى خویش را اعلام مى‏دارد، پس انتظار مخرب هرگز، هر چه براى شیعه رقم خورده، انتظار سازنده و امید ساز است و بس!

برای شنیدن یا دانلود کلیک کنید. مجموعه سخنرانی های آیت الله تقدیری(ره)

سایت رسمی مهدیه وادقان - مجموعه سخنرانی های آیت الله تقدیری(ره)

سایت رسمی مهدیه وادقان - مجموعه سخنرانی های آیت الله تقدیری(ره)

سایت رسمی مهدیه وادقان - مجموعه سخنرانی های آیت الله تقدیری(ره)

براى ظهور، وقت تعیین نشده است ، و همواره وقوع آن را ((امرى ناگهانى )) توصیف کرده اند، و با واژه هاى ((فجاءة )) و ((بغتة )) از آن سخن گفته اند، که هر دو به معناى وقوع ناگهانى و یکباره است .... مشاهده متن در ادامه مطلب.... براى ظهور، وقت تعیین نشده است ، و همواره وقوع آن را ((امرى ناگهانى )) توصیف کرده اند، و با واژه هاى ((فجاءة )) و ((بغتة )) از آن سخن گفته اند، که هر دو به معناى وقوع ناگهانى و یکباره است .امام رضا علیه السلام :((- عن النبى صلى الله علیه و آله :... مثله مثل الساعة ، التى لا یجلیها لوقتها الا هو - عزوجل -، لا یاءتیکم الا بغتة . (372) ))- امام رضا علیه السلام ، نقل از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله : ... قیام امام موعود چون رسید قیامت است که وقت آن را جز خداى کسى نداند، و فرا نرسد مگر ناگهان .در این گونه تعالیم چه بسا این اصل منظور بوده است که اگر مسلمانان امر ظهور را خیلى دور تصور کنند، امید و حالت انتظار و آمادگى را از دست مى دهند؛ و این خود زمینه حاکمیت یاءس و بى تعهدى و بیخبرى را فراهم مى سازد، و جامعه را به نشیب گرایى مى کشاند.امام على علیه السلام :((... لا تعاجلوا الامر قبل بلوغه فتندموا، و لا یطولن علیکم الامد فتقسوا قلوبکم . (373) ))-... در برپایى حکومت عدل و حق شتاب مى کند، پیش از آنکه زمان (مناسب ) آن فرا رسد، که پشیمان خواهید شد. و زمان (آن ) را دور و دراز نپندارید که دلهایتان سخت (و ناامید) شود.امام على بن ابى طالب علیه السلام ، در این سخن بر دو اصل تاءکید مى کند: نخست اینکه هر حادثه و پدیده اى ، زمانى ویژه و مناسب دارد. و این امر یعنى ظهور و فرج نیز که بزرگترین پدیده تاریخ جهان است ، داراى زمان و شرایط ویژه خود است ، و طلب آن پیش از زمان مناسب و ویژه ، اشتباه است و مایه پشیمانى . دوم اینکه با توجه به ضرورت وجود شرایط زمین مناسب براى ظهور، نباید زمان ظهور نیز بسیار دور تصور شود و گمان رود که قرنها و قرنها به درازا خواهد کشید تا این حادثه در تاریخ زندگى انسان رخ دهد و موعود علیه السلام امتها آشکار گردد. بنابراین هر جامعه و نسلى بیندیشند که آن تحول و انقلاب به جامعه و زمان و نسل او تعلق ندارد، نه ، چنین نباید تصور شود تا یاءس و بدبینى بر جامعه حاکم گردد، و حس امید و حالت انتظار و آمادگى و عنصر صبر از جامعه رخت بربندد. باید راهى میانه برگزید و چنین پنداشت که در عین حال که زمان و شرایط مناسب براى این حادثه مهم و بى نظیر ضرورى است ، لیکن این مناسبتها و شرایط ممکن است در زمانى بس اندک پدید آید و محیط آماده ظهور و فرج گردد، بلکه ممکن است در یک شب کار ظهور سامان یابد، و صبح آن شب امام ظاهر گردد، چنانکه در احادیث آمده است .پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله :((المهدى منا یصلح الله له امره فى اللیلة . (374) ))- مهدى ما، کارش در یک شب سامان مى یابد امام صادق علیه السلام :((و توقع امر صاحبک لیلک و نهارک ، فان الله کل یوم هو فى شاءن لا یشغله شاءن عن شاءن ...)) (375) ))- چشم به راه امر (قیام و انقلاب ) امام خود باش ، در شب و هر روز زیرا که خدا در هر روز کارى کند، و کارى ، او را از کارى دیگر باز ندارد...ظهور به اراده الهى وابسته است ، و در هر لحظه ممکن است خواست خدا به این امر تعلق گیرد که داعى حق فریاد برآورد، و بشریت منحرف را به راه رهنمون شود، و خوابزدگان را بیدار کند، و آرمانهاى حق و عدل را حاکم گرداند.امام رضا علیه السلام :((اذا رفع علمکم من بین اظهرکم ، فتو قعوا الفرج من تحت اقدامکم . (376) ))- هرگاه نشانه ها از میانتان برخاست (و امامانتان در گذشتند یا غائب شدند)، پس چشم به راه فرج (الهى ) باشید، از نزدیکترین جا به خود.مؤ لف ((میکال المکارم )) مى گوید:((ظاهر این است که این سخن : ((فتو قعوا الفرج من تحت اقدامکم)) کنایه از ظهور ناگهانى و بدون مقدمات است . بنابراین در تمام زمان غیبت و در هر حالى که احتمال ظهور مى رود، واجب است انسان آماده یارى رسانى باشد و به امام توجه داشته منتظر ظهور او باشد)) (377) نیز مى گوید: ((ظهور ناگهانى و یکباره با احادیثى که براى ظهور، مقدمات و شرایط و علامتهایى معرفى کردند، چگونه کارساز مى شود. در پاسخ مى گوید: ((آنچه از احادیث بسیار به دست مى آید این است که تمام آن نشانه ها و شرایط (مهم ) در یک سال رخ مى دهد. بنابراین واجب است هر دین باور منتظرى در هر سال آماده ظهور رهبر خویش باشد، چون هر سال احتمال وقوع آن شرایط هست .)) (378) امام عصر علیه السلام خود در توقیعى (نامه اى )، ناگهانى بودن ظهور را بیان مى فرماید:((...فان امرنا بیعثه فجاءة حین لا ینفعه توبة (379) ))-... امر ما (قیام و انقلاب ما) ناگهانى است ، در هنگامى که توبه سردى ندارد.بنابراین ، انتظار درست و صادقانه ، چنین انتظارى است ، و ممکن است در اسرع وقت نشانه هاى ویژه آن رخ دهد، و به ظهور و قیام و انقلاب امام موعود بینجامد. پس باید به چنین فرجى آنى و لحظه اى امید داشت که سرنوشت بشریت به یکباره دگرگون شود. ((زیرا که از پیدا شدن نخستین علامت از علائم حتمى - که پیاپى خواهد بود - تا رسیدن اصل فرج و بیرون آمدن امام علیه السلام فاصله اى چندان نیست . درباره ((قتل نفس ‍ زکیه ))، شیخ مفید، از حضرت امام محمد باقر علیه السلام روایت کرده است که فرمود:فاصله قتل نفس زکیه و قیام قائم ، بیش از 15 شب نخواهد بود.البته ، فاصله پاره اى از علائم حتمى ، با ظهور، از 15 شب بیشتر است ، اما چندان زیاد نیست ، حدود چند ماه ... چنانکه از برخى احادیث فهمیده مى شود.