سایت وادقان

در خصوص اعتقاد به مهدویت و ظهور منجی جهانی دو نوع اثر را میتوان بررسی کرد: اوّل آثار عملی که بر این باور مترتّب است؛ یعنی اگر به ظهور مهدی اعتقاد داشته باشیم، چه کار باید بکنیم. این همان بحث انتظار بود که در آینده بحث خواهیم کرد. دسته دوم آثاری است که به لحاظ نظری و گرایشی بر این اعتقاد مترتّب است که به این لحاظ میتواند پاسخی دیگر به چرایی بحث انتظار باشد؛ یعنی باید منتظر بود؛ این آثار را در جان آدمی به ارمغان می*آورد که این*جا به برخی از مهمترین آنها در ادامه مطلب اشاره میکنیم.... آثار انتظاردر خصوص اعتقاد به مهدویت و ظهور منجی جهانی دو نوع اثر را می*توان بررسی کرد: اوّل آثار عملی که بر این باور مترتّب است؛ یعنی اگر به ظهور مهدی اعتقاد داشته باشیم، چه کار باید بکنیم. این همان بحث انتظار بود که در بخش پیشین گذشت. دسته دوم آثاری است که به لحاظ نظری و گرایشی بر این اعتقاد مترتّب است که به این لحاظ می*تواند پاسخی دیگر به چرایی بحث انتظار باشد؛ یعنی باید منتظر بود؛ زیرا انتظار واقعی که شرحش در بخش قبل گذشت، این آثار را در جان آدمی به ارمغان می*آورد که این*جا به برخی از مهم*ترین آن*ها اشاره می*کنیم:1. تحقّق خوف و رجای معقول در تمام تلاش*های اجتماعی.1 ـ 1. رجای معقول (خوش*بینی به آینده بشر):درباره آینده بشر نظرات مختلف است. برخی می*گویند شر و فساد و بدبختی، لازمه لاینفک حیات بشری است و لذا زندگی بی*ارزش است و عاقلانه*ترین کارها خاتمه دادن به حیات و زندگی است.برخی هم معتقدند: بشر در اثر پیشرفت حیرت**آور تکنیک و ذخیره کردن انبارهای وحشتناک وسایل تخریبی، به مرحله*ای رسیده که بیش از یک گام با گوری که با دست خود کنده فاصله ندارد؛ در حالی که در منظر ما، ریشه فسادها و تباهی*ها نقص روحی و معنوی انسان است. انسان هنوز دوره جوانی و ناپختگی را طی می*کند و خشم و شهوت بر او و عقلش حاکم است. انسان بالفطره در راه تکامل فکری و اخلاقی و معنوی پیش می*رود. نه شر و فساد لازم لاینفک طبیعت بشر است و نه جبر تمدّن، فاجعه خودکشی دسته جمعی را پیش خواهد آورد؛ بلکه جریان مبارزه حقّ و باطل ادامه می*یابد و جلو می*رود تا آن*جا که در نهایت منجر به حکومت عدل حضرت مهدی (عج) خواهد شد و چنین نیست که زحمات اصلاحگران به سرانجام نرسد (مطهری، 1371: ص 59 و 60، و نیز 1372 الف: ص 58).انسان در حالت عادی وقتی فراوانی ظلم و فساد و غلبه ظاهری ظالمان را در جهان می*بیند، گاه با خود می*اندیشد که آیا می*توانیم در مقابل این موج عظیم کاری از پیش ببریم و وعده ظهور به ما می*گوید که همه کارهای شما به سرانجام می*رسد: وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یرِثُهَا عِبَادِی الصَّالِحُونَ (انبیا (21): 105).1 ـ 2. خوف معقول (امید واهی نداشتن به تلاش*های خود): وعده منجی جهان در عین حال به ما می*گوید که به تلاش*های خودتان فی نفسه امید نامحدود نداشته باشید؛ یعنی از خودتان انتظار نداشته باشید که کلّ عالم را به تنهایی اصلاح کنید. اقدامات شما شرط لازم برای اصلاح جهانی است؛ امّا شرط کافی نیست؛ یعنی خلاصه جامعه بشری در سیر تکاملی*اش از مهدی بی*نیاز نخواهد بود .2. توجّه به کیفیت به جای توجّه به کمیت: در تلاش*های اجتماعی آن*چه مهم است، تقویت فرهنگی و معنوی جبهه حق است که این اقدام کیفی است، نه کمّی؛ یعنی آن*چه مقدّمه ظهور است این نیست که به لحاظ شناسنامه*ای تعداد مسلمانان یا شیعیان افزایش یابد؛ بلکه آن*چه اولویت بیش*تری دارد، این است که انسان*ها تشنه حقیقت و عدالت شوند؛ پس تعداد یاران اوّلیه و اصلی حضرت شاید کم باشد؛ امّا چنان*که گفتیم، به لحاظ کیفیت در زمره برترین انسان*هایند که هر یک می*تواند انقلابی در جان*ها ایجاد کند. به تعبیر یکی از بزرگان، یاران مهدی (عج) اشخاصی از سنخ امام خمینی (ره) یا بالاتر از او خواهند بود. در واقع این*که خوبان هم باید به نهایت کار خود برسند، تاکید مهمّی است بر این*که بیش از کمّیت به کیفیت باید اندیشید.3. خروج از پارادایم*های رایج در تفکر غربی: دوره جدید، دوره سیطره فرهنگی جهان غرب بر عالم است و منتظر واقعی انسانی است که تحت این سیطره واقع نمی*شود. ما امروزه بسیاری از سخنان، گرایش*ها، رفتارها و... را به گونه*ای تنظیم می*کنیم که در جهان مدرن و با الگوهای مدرن مقبولیت داشته باشد. از باب نمونه می*توان به همین مسأله جهانی*شدن اشاره کرد؛ در حالی*که معتقد به ظهور مهدی، با معادلاتی رفتار می*کند که در ظرف محدود معادلات دنیایی رایج در جهان مدرن نمی*گنجد؛ بدین سبب، تمام معادلات آن*ها را به راحتی به هم می*ریزد که باز در این زمینه, نگاهی به سیره زندگانی امام خمینی (ره) می*تواند عبرت آموز باشد.
۰ ۰